Mutyzm wybiórczy to zaburzenie, które polega na niemożności lub trudnościach w mówieniu w określonych sytuacjach społecznych, pomimo zdolności komunikacyjnych w innych kontekstach. Osoby z mutyzmem wybiórczym często unikają rozmów w szkole, wśród nieznajomych lub w sytuacjach, w których stresujące jest wymagane od nich wypowiadanie się.
Mutyzm wybiórczy częściej występuje u dzieci, ale może również dotyczyć dorosłych. Przyczyny mutyzmu nie są do końca poznane, ale wiadomo, że zaburzenie to związane jest z niską samooceną, lękiem, nadwrażliwością na bodźce społeczne oraz problemami w relacjach międzyludzkich.
Terapia mutyzmu wybiórczego powinna być prowadzona przez specjalistów, takich jak psycholodzy czy logopedzi, a także może wymagać leczenia farmakologicznego w przypadku występowania dodatkowych zaburzeń, takich jak depresja lub lęki. Podstawą terapii jest stopniowe przyzwyczajanie osoby z mutyzmem do kontaktu z innymi ludźmi w sposób kontrolowany i bezpieczny, np. poprzez gry i zabawy w grupie, role-playing czy terapię poznawczo-behawioralną.
Wspieranie rozwoju mowy u osób z mutyzmem wybiórczym wymaga wyjątkowej cierpliwości i empatii ze strony rodziny i bliskich. Ważne jest zachęcanie do komunikowania się w sposób, który jest dla osoby z mutyzmem łatwiejszy, np. poprzez rysowanie, pisanie lub komunikację niewerbalną. Wspierające otoczenie i akceptacja indywidualnych potrzeb osoby z mutyzmem mogą pomóc jej w pokonywaniu trudności związanych z mówieniem w publicznych sytuacjach.