Kiedy na terapię – bez znaczenia jaką – trafia dziecko z autyzmem przed specjalistą stają dwa podstawowe zadania. Musimy z dzieckiem nawiązać kontakt wzrokowy i kontakt zadaniowy. Te dwa zadania to klucz do dalszych etapów terapii. Bez ich osiągnięcia, mimo największych wysiłków, dziecko pozostanie w swoim własnym świecie.
Kontakt wzrokowy
Kontakt wzrokowy – jest podstawą jakiejkolwiek pracy terapeutycznej. Dziecko musi na nas patrzeć i widzieć jakie działania wykonujemy. Jeśli będzie patrzyło, mamy szansę na pobudzenie zainteresowania, a jeśli będzie zainteresowane to ma szansę na osiągniecie kolejnego kroku milowego w rozwoju – naśladowanie. Jak pozyskać kontakt wzrokowy? Musimy być dla dziecka atrakcyjni, możemy to zrobić poprzez kolejne odsłony naszej osoby w całkowicie nieprzewidywalnym entourage’u.
Każdą odsłonę trzeba poprzedzić słowem, za każdym razem tym samym i produkowanym na tej samej linii melodycznej, np. możemy wykorzystać do tego wyrazy uwaga, witaj, cześć itp. Na dalszym etapie terapii, kiedy będziemy wypracowywać reakcję na imię, na tej właśnie linii melodycznej będziemy przywoływać dziecko jego imieniem.
Zabawa w zmianę wizerunku ma na celu zwrócenie uwagi dziecka na osobę terapeuty. Im bardziej dziwaczny sposób prezentacji obierze terapeuta tym jest większa szansa na skierowanie wzroku dziecka w nasza stronę. Po kilku próbach na ogół dzieci podchodzą do specjalisty, zdejmują dziwne modyfikacje głowy, zdarza się ze próbują je przymierzać, bawić się nimi, ale najważniejszym efektem tych działań jest nawiązywanie kontaktu wzrokowego. Terapeuta staje się partnerem w zabawie.
Kolejnym pomysłem na przywołanie uwagi dziecka jest podawanie dźwięków szumiących, trzeszczących i szeleszczących na wysokości twarzy terapeuty i wzroku dziecka. Dzieci z autyzmem reagują na dźwięki wyżej wymienione znacznie częściej niż np. na dźwięki instrumentów czy ogólnie pojętej muzyki. Podobnie jak w przypadku zmiany wizerunku terapeuta poprzedza dźwięk słowem, np. uwaga a następnie trzeszczy, szumi lub szeleści czekając na reakcję dziecka.
Kontakt zadaniowy
Kontakt zadaniowy – to pierwsze zachowania naśladowcze. Wykorzystujemy tu naukę gestu wskazywania palcem. Podajemy dziecku to, co może się mu wydać interesujące z jednoczesnym izolowaniem palca wskazującego. Możemy np. rozbijać bańki, robić dziurki w ciastolinie lub innej masie plastycznej, wkładać palec wskazujący do wyciętych kółeczek np. w tekturowej kartce, wciskać pompony do otworów wyciętych np. w pudełku po butach czy naciskać na popity. Jeśli dziecko opanuje gest wskazywania mamy szansę na rozwijanie komunikacji z dzieckiem. Wreszcie będzie mogło nam pokazać co mu jest potrzebne.